Qigong – co to jest i na czym polega? Wskazania i przeciwwskazania, ćwiczenia, efekty, jak zacząć?

Co to jest qigong?

Terminem qigong lub inaczej chi kung nazywamy wywodzącą się ze starożytnych Chin praktykę ćwiczeń oddechowych i ruchowych. Słowo qigong składa się z dwóch wyrażeń: qi (lub chi)– oznaczającego energię życiową lub oddech i gong – oznaczającego pracę, ruch lub opanowanie czegoś.

Qigong to istotny element tradycyjnej medycyny chińskiej. Uznawany jest również za integralną część procesu leczenia chorób ciała oraz umysłu. Co ciekawe, ten model ćwiczeń praktykowany jest przez pacjentów w chińskich szpitalach, a także został ogłoszony częścią Narodowego Planu Zdrowia.

Na czym polega qigong?

Praktyka qigong łączy w sobie kilka elementów. Są to:

• medytacja – pozwala na swobodny przepływ energii życiowej;
• ruch – w qigong podstawowymi ruchami są obroty, skręty, zakroki, łagodne wymachy kończynami, skłony, ruchy rozciągające. Ćwiczenia te ułatwiają przepływ energii chi;
• oddech – to podstawa praktyki qigong. Duży nacisk kładzie się tu na głębokie i świadome oddechy. Prawidłowe oddychanie pomaga zrównoważyć energię chi;
• masaż i akupresura – delikatne uciski określonych punktów na ciele stymulują i równoważą przepływ energii przez te obszary. Masaż uwalnia blokady energetyczne i przywraca harmonię w jej przepływie.

Kto może praktykować qigong?

Ćwiczenia qigong to bezpieczna i łagodna forma ruchu, która może być praktykowana przez osoby w każdym wieku i na każdym poziomie sprawności. Nie ma żadnych przeciwwskazań (w niektórych przypadkach należy zachować ostrożność) do uprawiania qigong, a korzyści płynące z tej praktyki mogą czerpać zarówno osoby zdrowe, jak i te borykające się z różnymi problemami zdrowotnymi.

Od czego zacząć ćwiczenia qigong?

Przygodę z qigong najlepiej rozpocząć od udziału w zajęciach dla osób początkujących, prowadzonych przez doświadczonego instruktora. To doskonały sposób na naukę prawidłowych technik pod okiem fachowca, który zapewnia wsparcie podczas ćwiczeń.

Swoją wiedzę i umiejętności można poszerzać na wiele sposobów: oglądać filmy instruktażowe, czytać książki o qigong i korzystać z materiałów dostępnych online.

Po zapoznaniu się z podstawami qigong, można wziąć udział w warsztatach organizowanych przez różne szkoły i instytucje. To doskonała okazja do poznania nowych technik i pogłębienia swojej wiedzy. Z czasem można dołączyć do bardziej zaawansowanych grup ćwiczących qigong, aby kontynuować rozwój.

Jakie są efekty ćwiczeń qigong?

Pierwsze efekty ćwiczeń qigong odczuwa się już po ok. 2-3 miesiącach regularnej praktyki. Ta forma ruchu wpływa korzystnie na samopoczucie i ogólną kondycję fizyczną. Oto, jakie jeszcze rezultaty można zaobserwować, wykonując ten rodzaj ćwiczeń.

Pojawiają się:

• lepszy sen,
• wzrost koncentracji,
• wzrost świadomości ciała,
• zmniejszenie odczuwania stresu,
• regulacja ciśnienia tętniczego krwi,
• poprawa elastyczności mięśni i stawów,
• poprawa mobilności ciała i ruchomości stawów,
• wzmocnienie układu oddechowego i odpornościowego.

Czym się różni tai-chi od qigong?

Obie formy ruchu wywodzą się ze starożytnych Chin. Ich regularna praktyka wzmacnia ciało i umysł. Choć na pierwszy rzut oka wydają się podobne, różni je bardzo wiele kwestii.

Początkowo tai-chi rozwijano jako sztukę walki wykorzystywaną zwłaszcza do samoobrony, a z czasem przekształcając ją w ćwiczenia o charakterze zdrowotno-duchowym. Praktyka tai chi to sekwencja kilku powolnych i precyzyjnych ruchów. Często ich opanowanie wymaga wielu miesięcy ćwiczeń i dyscypliny. Duży nacisk kładzie się tu na poprawne ustawienie kolan, kręgosłupa i stóp oraz technikę wykonywania ruchu.

W praktyce qigong mamy więcej swobody. Ruchy są proste i powtarzalne, co czyni tę formę ćwiczeń dostępną dla osób z różnymi schorzeniami i w starszym wieku. Qigong łączy w sobie ruch z medytacją i nauką prawidłowego oddychania, stąd jest uznawany za holistyczny system poprawy zdrowia i samopoczucia. Dla wielu osób qigong staje się wręcz stylem życia.

Jak używać energii chi?

Energia qi według specjalistów tradycyjnej medycyny chińskiej kieruje wszelkimi procesami fizycznymi i psychicznymi w ciele człowieka. Można ją określić jako wrodzoną inteligencję organizmu, która utrzymuje wewnętrzną harmonię. Twierdzą oni również, że niedobory energii chi są przyczyną współczesnych schorzeń, a można je odbudować poprzez dietę, akupresurę, medytację, pracę z oddechem i zdrowy sen.

Uważa się, że osoby, które mają odpowiednią ilość energii chi, są energiczne, budzą się wypoczęte oraz szybciej dochodzą do siebie po urazach i chorobach. Jak zatem oni mogą spożytkować energię qi? Przede wszystkim do budowania dobrych relacji z samym sobą oraz otoczeniem, a także do poprawy swojego zdrowia i samopoczucia. Energię chi można także wykorzystać do pracy twórczej i rozwoju duchowego.

Jak zostać instruktorem qigong?

Aby zostać instruktorem qigong, należy przejść odpowiednie kursy. Obecnie są one realizowane zarówno w formie stacjonarnej, jak i online. Każda szkoła ma swój własny program nauczania i rozpiskę zajęć. Uczestnik, zanim zapisze się na szkolenie, powinien mieć ukończone 18 lat. Warto, aby miał za sobą już pewne doświadczenia związane z tą formą ruchu, np. jako czynny uczestnik zajęć. Co więcej, mile widziane jest, gdy przyszły instruktor ma ukończone studia, np. na AWF-ie. Każdy instruktor dla rozwoju własnych umiejętności i kompetencji powinien regularnie uczestniczyć w kursach, wykładach czy warsztatach doszkalających.

Kto nie powinien praktykować qigong?

Praktyka qigong jest uznawana za bezpieczną, dlatego jest zalecana nawet osobom cierpiącym na różnego rodzaju schorzenia, m.in. układu ruchu czy układu krążenia. Jednakże wskazane jest tu zachowanie ostrożności i ćwiczenie wyłącznie pod okiem doświadczonego trenera. Kobiety w ciąży również mogą praktykować qigong, ale przed rozpoczęciem powinny skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć ewentualne przeciwwskazania.