Mammotomia - co to, wskazania, jak wygląda, przeciwwskazania

Co to jest mammotomia?

Mammotomia (inaczej biopsja mammotomiczna piersi) to najnowocześniejsza metoda precyzyjnej diagnostyki zmian zlokalizowanych w obrębie gruczołu piersiowego. Polega na pobraniu wycinków podejrzanej tkanki celem przeprowadzenia dokładnego badania histopatologicznego (pod mikroskopem). Dodatkowo stosowana jest także do usuwania małych zmian w całości wraz z bezpiecznym marginesem. Mammotomia jest badaniem pozwalającym na przeprowadzenie diagnostyki oraz wdrożenie leczenia zmian wykrytych w obrębie piersi w mammografii lub za pomocą aparatu USG.

Jak działa sprzęt do mammotomii?

Mammotomia jest wykonywana przy użyciu specjalnego urządzenia wytwarzającego próżnię oraz igły biopsyjnej o długości 3 mm wyposażonej w mechanizm rotacyjny, dzięki któremu istnieje możliwość pobrania kilku próbek materiału tkankowego z jednego nakłucia. Wymaga jedynie ok. 3 mm nacięcia skóry, które pozwala na usunięcie i ocenę pod mikroskopem zmiany wielkości od ok. 1 mm do kilku cm, której obecność wykazało wcześniejsze badanie mammograficzne lub za pomocą aparatu USG.

W czasie przeprowadzenia biopsji mammotomicznej piersi lekarz kontroluje zakres badania na monitorze ultrasonografu. Zabieg nie wymaga zakładania szwów chirurgicznych, pozostawia jedynie niewielką bliznę bez deformacji piersi, a pacjentka nie wymaga hospitalizacji.

Mammotomia wykonywana jest w połączeniu z dwoma uzupełniającymi się metodami obrazowania – mammografią cyfrową przy zastosowaniu tzw. stołu stereotaktycznego oraz w badaniu USG.

Wskazania do mammotomii

Mammotomia jest stosowana u kobiet w różnym wieku w celu dokładnego zbadania niewielkich zmian w obrębie gruczołu piersiowego (ze względu na ich niewielki rozmiar są niewyczuwalne podczas samobadania piersi) wykrytych wcześniej w badaniu mammograficznym lub ultrasonograficznym.

Wycinki pobrane z trakcie biopsji mammotomicznej pozwalają na dokładną ocenę stopnia ewentualnej złośliwości zauważonej zmiany i wdrożenia właściwej terapii.

Badanie to stosowane jest także w przypadku stwierdzonych gruczolakowłókniaków.

Jak wygląda mammotomia?

Mammotomia przeprowadzana jest bez wcześniejszego przygotowania. Cała procedura trwa ok. 20-30 min. Badanie odbywa się w pozycji leżącej na płaskim stole diagnostycznym. W pierwszym etapie uwidaczniana jest podejrzana zmiana w obrębie gruczołu piersiowego:

• przy zastosowaniu mammografii (wówczas pacjentka leży na boku, a badana pierś jest umieszczana w specjalnym otworze stołu).
• albo przy użyciu aparatu USG (wówczas pacjentka leży na plecach).

Później obszar, w obrębie którego będą pobierane wycinki zostaje zdezynfekowany i znieczulony miejscowo. Lekarz może już wówczas dokonać nakłucia specjalną igłą biopsyjną mammotomiczną. Jej cechą charakterystyczną jest specyficzne wycięcie. Po podłączeniu do niej mammotomu aktywowany jest mechanizm rotacyjny igły oraz system próżniowy. Pozwala to na pobranie (wciągnięcie) wycinka zmienionej tkanki do wnętrza wycięcia igły i odprowadzenie go do pojemnika. Wyselekcjonowany w trakcie mammotomii materiał jest następnie badany histopatologicznie.

Podczas jednego nakłucia, lekarz wykonujący biopsję mammotomiczną ma możliwość manewrowania igłą w nowym, innym niż pierwotne położeniu w celu pobrania kolejnego wycinka. Zabieg pobrania fragmentów zmienionej tkanki nie wymaga zakładania szwów chirurgicznych, a w miejscu nakłucia umieszcza się plaster oraz opatrunek uciskowy na piersi (stosowany przez 1 dobę od mamotomii).

Pacjentka nie wymaga pobytu w szpitalu, jedynie z uwagi na zastosowane środki do znieczulenia miejscowego mogące wydłużać czas reakcji nie zaleca się prowadzenia pojazdów mechanicznych bezpośrednio przez ok. 2 godziny po badaniu.

Przeciwwskazania do mammotomii

Jako przeciwwskazania do wykonania mammotomii wymienia się w pierwszej kolejności infekcje skórne w obrębie planowanej biopsji oraz ciążę.

Kobiety ze:

• stwierdzonymi zaburzeniami układu odporności,
• chorobami zaburzającymi krzepnięcie krwi,
• stwierdzonym uczuleniem na środki do znieczulenia miejscowego

powinny o tym fakcie poinformować lekarza zarówno zlecającego, jak i przeprowadzającego badanie. Istotnym czynnikiem ograniczającym możliwość zastosowania biopsji mammotomicznej jest także ograniczona chęć współpracy z lekarzem prowadzącym badanie lub całkowity brak takiej woli ze strony pacjentki.