Wyniki cholesterolu – jakie są prawidłowe normy cholesterolu (TC, LDL, HDL, TG)?

Podwyższone wyniki cholesterolu to przyczyna miażdżycy

Wysoki cholesterol we krwi jest niebezpieczny przede wszystkim ze względu na jego rolę w rozwoju miażdżycy i chorób układu sercowo-naczyniowego.

Czynnikiem zwiększającym rozwój miażdżycy jest głównie podwyższone stężenie cholesterolu LDL – tzw. złego cholesterolu, natomiast cholesterol HDL – tzw. dobry cholesterol, pełni działanie ochronne, zatem jego zawartość powinna być wyższa. Szczególnie groźna jest tzw. dyslipidemia aterogenna, w której współistnieje „triada lipidowa”, czyli wysoka wartość cholesterolu LDL, cholesterol HDL za niski oraz podwyższone stężenie trójglicerydów.

Blaszka miażdżycowa odkładająca się wewnątrz naczyń krwionośnych powoduje ich zwężenie, zmniejszając tym samym możliwość dostarczenia utlenowanej krwi do narządów. Skutkiem odkładania blaszek miażdżycowych są:

• choroba wieńcowa i zawał mięśnia sercowego;
• udar mózgu (niedokrwienny lub krwotoczy), a także przemijające napady niedokrwienia, tzw. TIA;
• miażdżyca zarostowa kończyn dolnych.

Ponadto cholesterol jest głównym składnikiem tzw. kamieni żółciowych, których odkładanie prowadzi do rozwoju kamicy pęcherzyka żółciowego bądź dróg żółciowych, mogących dawać groźne dla życia powikłania, np. ostre zapalenie trzustki.

Jeżeli chodzi o wyniki cholesterolu we krwi, to lekarz w ich ocenie powinnien wziąć pod uwagę czynniki, jak: normy wiekowe, ogólny stan zdrowia, waga ciała oraz aktywność fizyczna pacjenta.

Badanie cholesterolu (TC, LDL, HDL, TG) – lipidogram

Aby dowiedzieć się, jak wygląda gospodarka lipidowa w naszym organizmie, warto raz w roku wykonać badanie zwane lipidogramem. W czasie tego typu badania cholesterolu mamy do czynienia z pomiarem stężenia:

• cholesterolu całkowitego (TC);
• cholesterolu LDL – tzw. złego cholesterolu;
• cholesterolu HDL – tzw. dobrego cholesterolu;
• trójglicerydów (TG).

Jeżeli chodzi o cholesterol, badanie polega na pobraniu próbki krwi żylnej. Najbardziej wiarygodny wynik uzyskujemy, wykonując je na czczo, czyli po co najmniej 8–10 godzinach od ostatniego spożytego posiłku.

LDL – norma złego cholesterolu w badaniu krwi

Cholesterol LDL – „zły cholesterol” – niższe wartości, to lepszy wynik:

• norma: < 135mg/dl (< 3,5mmol/l);
• cholesterol LDL podwyższony: 135–155 mg/dl (3,5–4,0 mmol/l);
• poziom znacznie podwyższony LDL: > 155 mg/dl (> 4,0 mmol/l).

Z uwagi na to, że zły cholesterol ma wyraźny związek z rozwojem miażdżycy, jego normy docelowe zależą ściśle od ryzyka sercowo-naczyniowego u danej osoby, co oznacza, że ludzie cierpiący na chorobę wieńcową, po zawale, po udarze muszą przestrzegać znacznie bardziej restrykcyjnych wartości jego norm: ryzyko duże: chorzy na cukrzycę, nadciśnienie tętnicze, przewlekłą niewydolność nerek < 100mg/dl (< 2,5mmol/l); ryzyko bardzo duże: rozpoznana na podstawie badań inwazyjnych choroba niedokrwienna serca, przebyty zawał serca, przebyta rewaskularyzacja mięśnia sercowego (stenty, by-passy), cukrzyca z uszkodzeniem nerek, siatkówki, ciężka niewydolność nerek < 70mg/dl (1,8 mmol/l).

Cholesterol – normy – TC, HDL i trójglicerydów

TC – cholesterol całkowity:

• norma: 180–200mg/dl (3,6–5,2 mmol/l);
• poziom podwyższony: 200–250mg/dl (5,1–6,5mmol/l);
• poziom wysoki: >250mg/dl (> 6,5mmol/l).

HDL – tzw. dobry cholesterol – wyższe wartości, to lepszy wynik:

• norma dla mężczyzn: 35–70 mg/dl (0,9–1,8 mmol/l);
• norma dla kobiet: 40–80 mg/dl (1,0–2,1 mmol/l).

TG – trójglicerydy:

• poziom graniczny: 150–199mg/dl (1,69–2,25 mmol/l);
• poziom wysoki: 200–499 mg/dl (2,26–5,63 mmol/l);
• poziom bardzo wysoki: powyżej 500 mg/dl (5,64 mmol/l).

Wyniki cholesterolu – jak obniżyć?

Z uwagi na wysokie ryzyko, jakie niesie wysoki cholesterol, konieczne jest wielokierunkowe działanie mające na celu obniżenie jego stężenia. Z uwagi na obecność cholesterolu w składnikach pokarmowych, pierwszym, najważniejszym krokiem jest odpowiednia dieta wraz z modyfikacją stylu życia. Często takie działanie wystarcza, by obniżyć poziom lipidów do wartości docelowych. Dopiero przy nieskuteczności tych metod stosuje się leki na cholesterol.

W zmianie stylu życia należy pamiętać o: zwiększeniu codziennej aktywności fizycznej – powinno się na nią poświęcać co najmniej 30–60 minut, 2–3 razy w tygodniu (spacery na świeżym powietrzu, jazda na rowerze, pływanie); redukcji masy ciała przy współwystępowaniu otyłości bądź nadwagi; unikaniu palenia tytoniu oraz spożywania nadmiaru alkoholu.

Dieta cholesterolowa – na wysoki cholesterol w wynikach badań

Jak obniżyć cholesterol LDL? Stosowanie się do zasad zdrowego żywienia w znacznym stopniu może przyczynić się do spadku poziomu złego cholesterolu.

Dieta w tym przypadku przewiduje następujące zasady:

• ograniczenie produktów pochodzenia zwierzęcego – zawierają one nasycone kwasy tłuszczowe sprzyjające produkcji cholesterolu LDL oraz trójglicerydów; także białko zwierzęce należy zastąpić roślinnym;
• spożywanie większej ilości warzyw, produktów zbożowych, produktów pełnoziarnistych – dostarczają one dużych ilości błonnika pokarmowego cennego w walce z za wysokim cholesterolem;
• spożywanie ryb morskich, orzechów bogatych w wielonienasycone kwasy tłuszczowe (omega-3, omega-6) odpowiedzialne za prawidłowy transport lipidów we krwi i zapobiegające ich odkładaniu w ścianach naczyń krwionośnych;
• dostarczanie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K), mających działanie przeciwutleniające;
• ograniczenie spożycia cukrów prostych, które sąobecne w słodzonych napojach, słodyczach;
• unikanie smażonych potraw (gotowanie na parze, pieczenie, duszenie);

W diecie na cholesterol nie należy zapominać o wypijaniu dużych ilości wody – około 2 litrów dziennie, a także o ograniczeniu spożycia alkoholu.